1.     Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Kiedy już podejmiemy decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej musimy powiadomić o tym odpowiedni organ ewidencyjny, dokonujący tzw. wpisu
do ewidencji działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 7 Prawa działalności gospodarczej Ewidencję Działalności Gospodarczej prowadzą obecnie wszystkie gminy w Polsce. W Urzędzie Miasta lub Gminy rejestrują działalność osoby fizyczne i wspólnicy spółek cywilnych (pozostałe rodzaje spółek, tj. jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo - akcyjna, spółka z o.o., oraz spółka akcyjna, rejestrowane są w sądzie gospodarczym).

Uzyskanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej jest pierwszym krokiem na drodze dopełnienia wszelkich formalności związanych
z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa. Wybór terminu zgłoszenia zależy
od samego zainteresowanego. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

W celu dokonania zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca  (lub jego pełnomocnik) powinien się osobiście udać do urzędu,
na którego obszarze ma być prowadzona działalność.

Wniosek o wpis do ewidencji zawiera:
-          podstawowe dane, tj.: PESEL, adres zamieszkania (zameldowania),
imię i nazwisko,
-          nazwę przedsiębiorstwa, które będzie prowadzone,
-          przedmiot wykonywanej działalności,
-          miejsce prowadzenia działalności (adres),
-          datę rozpoczęcia działalności gospodarczej .

Wniosek o wpis do działalności gospodarczej podlega opłacie.

Urząd ma obowiązek rozpatrzenia wniosku oraz doręczenia zaświadczenia
o wpisie w ciągu 14 dni.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty.

2. Nadanie numeru identyfikacyjnego REGON

Kolejnym etapem związanym z podjętą  działalnością gospodarczą jest  uzyskanie numeru REGON , czyli numeru identyfikacyjnego Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej.

W celu uzyskania numeru REGON przedsiębiorca powinien osobiście lub przez pełnomocnika, zgłosić się do Urzędu Statystycznego właściwego z uwagi na miejsce prowadzenia działalności.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek
w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym
w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają siedzibę.

Podmioty posiadające numer REGON są zobowiązane do posługiwania się zaświadczeniem w kontaktach urzędowych i związanych z obrotem gospodarczym, podawania numeru identyfikacyjnego na swoich pieczęciach firmowych oraz  drukach urzędowych.

Wszelkie zaistniałe zmiany w zakresie cech objętych rejestrem należy zgłaszać
w Urzędzie Statystycznym w terminie 2 tygodni od momentu zmiany.

Wniosek składa się w terminie 14 dni od daty otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Formularz wniosek o wydanie numeru REGON (druk RG-1) zawiera następujące informacje:
-          imię i nazwisko, PESEL,
-          nazwę i adres firmy,
-          formę prawną i formę własności,
-          rodzaj wykonywanej działalności,
-          datę powstania, rozpoczęcia działalności,
-          datę wpisu do rejestru ewidencyjnego,
-          numer rejestru.

Zaświadczenia potwierdzające rejestrację i REGON wydawane są nieodpłatnie
i z reguły na poczekaniu.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, ksero wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz oryginał do wglądu.

UWAGA: Zaświadczenie o nadaniu numeru REGON musisz uzyskać zanim zaczniesz się starać o nadanie Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP).

3. Numer Identyfikacji Podatkowej – NIP

W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zgłosić ten fakt
w Urzędzie Skarbowym, w celu rejestracji i otrzymania numeru identyfikacji podatkowej - NIP.  Urząd nadaje NIP jednorazowo, niezależnie od rodzajów prowadzonej działalności, liczby prowadzonych firm, czy rodzaju odprowadzanych podatków.

Do zgłoszenia o nadanie NIP- u dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ma zastosowanie formularz NIP- 1, do którego należy dołączyć :

-          wypis z ewidencji działalności gospodarczej,
-          REGON,
-          umowę rachunku bankowego.

Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania
na obszarze działania innego Urzędu Skarbowego niż ten na którego obszarze prowadzona jest działalność gospodarcza, musi on złożyć formularz w obu urzędach. W Urzędzie Skarbowym właściwym wg. miejsca zamieszkania będzie rozliczał się z podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w Urzędzie Skarbowym miejsca prowadzenia działalności będzie rozliczał podatek
od towarów i usług (VAT).

W Urzędzie Skarbowym osoba prowadząca działalność gospodarczą
ma obowiązek poinformowania o formie opodatkowania podatkiem dochodowym oraz o sposobie prowadzenia ewidencji podatkowej.
Podatek może być płacony w formie: karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, rozliczenia na zasadach ogólnych, księgi przychodów 
i rozchodów.

Dwie pierwsze możliwości przeznaczone są dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w branżach określonych przez ustawę.

Najmniej skomplikowaną formą opodatkowania jest Karta podatkowa, którą mogą stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce.

Karta podatkowa jest tą formą rozliczania się z Urzędem Skarbowym, która polega na tym, że niezależnie od osiąganego dochodu każdego miesiąca odprowadzana jest ta sama kwota, której wysokość ustalana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik opodatkowany w ten sposób nie jest zobowiązany
do prowadzenia żadnych ksiąg, nie składa zeznań podatkowych ani deklaracji wysokości uzyskanego dochodu. Z drugiej jednak strony nie może korzystać
z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Aby móc korzystać z tej formy opodatkowania należy przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek we właściwym
ze względu na miejsce prowadzenia działalności Urzędzie Skarbowym
o opodatkowanie w formie – PIT – 16.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to druga (obok karty podatkowej) ryczałtowa forma opodatkowania działalności gospodarczej.
Podatek w formie ryczałtu płacimy od uzyskanego przychodu (według stawek uzależnionych od rodzaju prowadzonej działalności), dlatego wybierając tę formę opodatkowania konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów
(z wyróżnieniem wszystkich wpływów ze sprzedaży towarów i usług).
Nie musimy natomiast ewidencjonować poniesionych kosztów działalności, ponieważ nie są one uwzględniane przy obliczaniu podatku.
Chcąc rozliczać się w formie ryczałtu należy złożyć w Urzędzie Skarbowym pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Niestety nie wszyscy mogą korzystać z rozliczenia w formie ryczałtu.

Ten rodzaj opodatkowania nie przysługuje m.in.:

- osobom prowadzącym aptekę, lombard lub kantor,
- wytwarzającym wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym,
- osobom wykonującym wolne zawody

Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych z dochodami z tytułu umowy o pracę.

Osoby,  które nie wskażą innej formy opodatkowania mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tą formą opodatkowania wiąże się największa ilość obowiązków.

Zaletą jest możliwość odliczenia wszelkich kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (jeśli da się ustalić choćby pośredni związek wydatków z zamiarem uzyskania przychodu). Podatnik ma jednak możliwość zrezygnowania z takiej formy opodatkowania i wybrać inną.

W Urzędzie Skarbowym należy także podjąć decyzję związaną z płaceniem podatku VAT. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą odprowadzać podatek od towarów i usług – formularz VAT – R, ale również mogą skorzystać
ze zwolnienia od tego podatku – formularz VAT – 6 .

Brak zgłoszenia rejestracyjnego powoduje, że podmiot staje się automatycznie płatnikiem VAT.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, tylko zarejestrowany podatnik VAT
ma prawo do wystawiania faktur VAT. Przed dokonaniem rejestracji podatnik może wprawdzie wykonywać czynności opodatkowane, ale nie ma prawa
do ich dokumentowania w formie faktury VAT.

4. Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Zgodnie z Ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych osoby fizyczne, które
na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Zgłoszenia pracownika i współpracowników do ubezpieczenia należy dokonać
w terminie 7 dni, od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia.
Zgłoszenia dokonuje się  we właściwej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczenia Społecznego ze względu na siedzibę – miejsce  prowadzenia działalności gospodarczej.

W celu dokonania zgłoszenia należy pobrać w oddziale ZUS formularze: ZUS ZUA - Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA - Zgłoszenie płatnika składek –osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz informacjami zamieszczonymi na formularzu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Kwota ta zmienia się co kwartał.
Do ZUS-u opłacamy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe (opcjonalnie), wypadkowe oraz zdrowotne. Ich wysokość stanowi procent  zadeklarowanego dochodu.

Rozliczenia składek dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA lub ZUS - RSA.

Termin: deklaracje należy przesyłać do 10 dnia następnego miesiąca (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki), jeżeli płatnik rozlicza oraz opłaca składki od co najwyżej 10 osób. W pozostałych przypadkach deklaracje przesyła się do 15 dnia następnego miesiąca.

W przypadku opóźnienia w płatności składek należność zostanie powiększona
o odsetki.

Każdy ubezpieczony ma obowiązek zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym.

Potrzebne dokumenty : REGON, nr wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, nr rachunku bankowego przedsiębiorstwa, NIP (wszystkich zgłoszonych do ubezpieczenia), rodzaj dokumentów tożsamości (np. dowód osobisty) i ich numery i serie.

5. Wykonanie pieczątki

Wprawdzie obowiązek posiadania pieczątki nie wynika z żadnych przepisów prawa, jednak wykonanie pieczątki może się okazać niezbędne w trakcie załatwiania formalności, związanych z założeniem własnej firmy.

Wszelkie dotychczas omówione etapy postępowań rejestracyjnych mogą być dokonane bez korzystania z pieczątki. Natomiast w praktyce banków, związanej
z założeniem przez firmę rachunku bankowego, brak pieczątki może okazać się przeszkodą nie do pokonania.

Zakłady wykonujące pieczątki są liczne i nie domagają się z reguły przedstawienia dokumentów potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce.

Pieczęć powinna zawierać następujące informacje: pełną nazwę firmy, imię
i nazwisko , adres oraz numer REGON.

6. Założenie rachunku bankowego

Założenie rachunku bankowego jest dla wielu przedsiębiorców obowiązkowe.
Są oni zobowiązani do bezgotówkowego obrotu na mocy Prawa działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorców, którzy nie są zobowiązani
do prowadzenia rozliczeń za pośrednictwem banku, to założenie rachunku bankowego znacznie ułatwia prowadzenie działalności.

Założenie rachunku bankowego oznacza konieczność podpisania umowy
z bankiem. Bank żąda z reguły przedstawienia oryginałów oraz sporządzenia kopii wszelkich możliwych dokumentów uzyskanych w trakcie rejestracji firmy 
( zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON oraz numeru NIP).

Przed założeniem konta bankowego należy porównać oferty kilku banków, ponieważ są one bardzo zróżnicowane oraz często się zmieniają.

UWAGA:  Nie otrzymamy NIP-u bez założenia rachunku bankowego,
a rachunku bez nadania NIP-u. Można złożyć w banku zobowiązanie
o dostarczeniu NIP w późniejszym terminie.

7.  Pozostałe obowiązki przedsiębiorcy

Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia na piśmie , w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego  inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz
o przewidywanej liczbie pracowników. Zobowiązany jest także do złożenia pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności.

Zagadnienia związane z zatrudnianiem pracowników uregulowane
są w przepisach prawa pracy. Przedsiębiorca może zatrudniać pracowników
w nieograniczonej liczbie. Swoboda zatrudniania nie dotyczy jednak zatrudniania cudzoziemców. Z przepisów prawa pracy wynika szereg obowiązków przedsiębiorcy (zwanego Pracodawcą).

Niektóre branże działalności gospodarczej wymagają odbioru siedziby  przez sanepid. Wniosek musi zawierać inwentaryzację wraz z opisem technologicznym, plan architektoniczny pomieszczenia oraz jego dane. Po rozpatrzeniu wniosku przez sanepid następuje odbiór lokalu i wydanie decyzji.

Bardziej wyspecjalizowane rodzaje działalności gospodarczej wymagają uzyskania zezwoleń lub koncesji.

Prawo działalności gospodarczej określa jaki rodzaj działalności podlega obowiązkowi uzyskania koncesji. Koncesja wydawana jest na czas oznaczony nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

Zezwolenia wydają właściwe organy, po stwierdzeniu, że spełnione zostały wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie objętej obowiązkiem uzyskania zezwolenia. Zezwolenia wydaje się na czas nieoznaczony. Wydanie zezwolenia na czas oznaczony może mieć miejsce: na wniosek przedsiębiorcy lub jeżeli przepisy odrębne tak stanowią.

Za wydanie zezwolenia, pozwoleń czy koncesji pobierana jest opłata skarbowa
w wysokości określonej w ustawie o opłacie skarbowej, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

PROCEDURY REJESTRACYJNE

1. Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Kiedy już podejmiemy decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej musimy powiadomić o tym odpowiedni organ ewidencyjny, dokonujący tzw. wpisu
do ewidencji działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 7 Prawa działalności gospodarczej Ewidencję Działalności Gospodarczej prowadzą obecnie wszystkie gminy w Polsce. W Urzędzie Miasta lub Gminy rejestrują działalność osoby fizyczne i wspólnicy spółek cywilnych (pozostałe rodzaje spółek, tj. jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo - akcyjna, spółka z o.o., oraz spółka akcyjna, rejestrowane są w sądzie gospodarczym).

Uzyskanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej jest pierwszym krokiem na drodze dopełnienia wszelkich formalności związanych
z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa. Wybór terminu zgłoszenia zależy
od samego zainteresowanego. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

W celu dokonania zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca  (lub jego pełnomocnik) powinien się osobiście udać do urzędu,
na którego obszarze ma być prowadzona działalność.

Wniosek o wpis do ewidencji zawiera:

-          podstawowe dane, tj.: PESEL, adres zamieszkania (zameldowania),
imię i nazwisko,

-          nazwę przedsiębiorstwa, które będzie prowadzone,

-          przedmiot wykonywanej działalności,

-          miejsce prowadzenia działalności (adres),

-          datę rozpoczęcia działalności gospodarczej .

Wniosek o wpis do działalności gospodarczej podlega opłacie.

Urząd ma obowiązek rozpatrzenia wniosku oraz doręczenia zaświadczenia
o wpisie w ciągu 14 dni.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty.

2. Nadanie numeru identyfikacyjnego REGON

Kolejnym etapem związanym z podjętą  działalnością gospodarczą jest  uzyskanie numeru REGON , czyli numeru identyfikacyjnego Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej.

W celu uzyskania numeru REGON przedsiębiorca powinien osobiście lub przez pełnomocnika, zgłosić się do Urzędu Statystycznego właściwego z uwagi na miejsce prowadzenia działalności.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek
w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym
w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają siedzibę.

Podmioty posiadające numer REGON są zobowiązane do posługiwania się zaświadczeniem w kontaktach urzędowych i związanych z obrotem gospodarczym, podawania numeru identyfikacyjnego na swoich pieczęciach firmowych oraz  drukach urzędowych.

Wszelkie zaistniałe zmiany w zakresie cech objętych rejestrem należy zgłaszać
w Urzędzie Statystycznym w terminie 2 tygodni od momentu zmiany.

Wniosek składa się w terminie 14 dni od daty otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Formularz wniosek o wydanie numeru REGON (druk RG-1) zawiera następujące informacje:

-          imię i nazwisko, PESEL,

-          nazwę i adres firmy,

-          formę prawną i formę własności,

-          rodzaj wykonywanej działalności,

-          datę powstania, rozpoczęcia działalności,

-          datę wpisu do rejestru ewidencyjnego,

-          numer rejestru.

Zaświadczenia potwierdzające rejestrację i REGON wydawane są nieodpłatnie
i z reguły na poczekaniu.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, ksero wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz oryginał do wglądu.

UWAGA: Zaświadczenie o nadaniu numeru REGON musisz uzyskać zanim zaczniesz się starać o nadanie Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP).

3. Numer Identyfikacji Podatkowej – NIP

W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zgłosić ten fakt
w Urzędzie Skarbowym, w celu rejestracji i otrzymania numeru identyfikacji podatkowej - NIP.  Urząd nadaje NIP jednorazowo, niezależnie od rodzajów prowadzonej działalności, liczby prowadzonych firm, czy rodzaju odprowadzanych podatków.

Do zgłoszenia o nadanie NIP- u dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ma zastosowanie formularz NIP- 1, do którego należy dołączyć :

-          wypis z ewidencji działalności gospodarczej,

-          REGON,

-          umowę rachunku bankowego.

Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania
na obszarze działania innego Urzędu Skarbowego niż ten na którego obszarze prowadzona jest działalność gospodarcza, musi on złożyć formularz w obu urzędach. W Urzędzie Skarbowym właściwym wg. miejsca zamieszkania będzie rozliczał się z podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w Urzędzie Skarbowym miejsca prowadzenia działalności będzie rozliczał podatek
od towarów i usług (VAT).

W Urzędzie Skarbowym osoba prowadząca działalność gospodarczą
ma obowiązek poinformowania o formie opodatkowania podatkiem dochodowym oraz o sposobie prowadzenia ewidencji podatkowej.
Podatek może być płacony w formie: karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, rozliczenia na zasadach ogólnych, księgi przychodów 
i rozchodów.

Dwie pierwsze możliwości przeznaczone są dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w branżach określonych przez ustawę.

Najmniej skomplikowaną formą opodatkowania jest Karta podatkowa, którą mogą stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce.

Karta podatkowa jest tą formą rozliczania się z Urzędem Skarbowym, która polega na tym, że niezależnie od osiąganego dochodu każdego miesiąca odprowadzana jest ta sama kwota, której wysokość ustalana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik opodatkowany w ten sposób nie jest zobowiązany
do prowadzenia żadnych ksiąg, nie składa zeznań podatkowych ani deklaracji wysokości uzyskanego dochodu. Z drugiej jednak strony nie może korzystać
z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Aby móc korzystać z tej formy opodatkowania należy przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek we właściwym
ze względu na miejsce prowadzenia działalności Urzędzie Skarbowym
o opodatkowanie w formie – PIT – 16.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to druga (obok karty podatkowej) ryczałtowa forma opodatkowania działalności gospodarczej.
Podatek w formie ryczałtu płacimy od uzyskanego przychodu (według stawek uzależnionych od rodzaju prowadzonej działalności), dlatego wybierając tę formę opodatkowania konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów
(z wyróżnieniem wszystkich wpływów ze sprzedaży towarów i usług).
Nie musimy natomiast ewidencjonować poniesionych kosztów działalności, ponieważ nie są one uwzględniane przy obliczaniu podatku.
Chcąc rozliczać się w formie ryczałtu należy złożyć w Urzędzie Skarbowym pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Niestety nie wszyscy mogą korzystać z rozliczenia w formie ryczałtu.

Ten rodzaj opodatkowania nie przysługuje m.in.:

- osobom prowadzącym aptekę, lombard lub kantor,
- wytwarzającym wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym,
- osobom wykonującym wolne zawody

Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych z dochodami z tytułu umowy o pracę.

Osoby,  które nie wskażą innej formy opodatkowania mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tą formą opodatkowania wiąże się największa ilość obowiązków.

Zaletą jest możliwość odliczenia wszelkich kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (jeśli da się ustalić choćby pośredni związek wydatków z zamiarem uzyskania przychodu). Podatnik ma jednak możliwość zrezygnowania z takiej formy opodatkowania i wybrać inną.

W Urzędzie Skarbowym należy także podjąć decyzję związaną z płaceniem podatku VAT. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą odprowadzać podatek od towarów i usług – formularz VAT – R, ale również mogą skorzystać
ze zwolnienia od tego podatku – formularz VAT – 6 .

Brak zgłoszenia rejestracyjnego powoduje, że podmiot staje się automatycznie płatnikiem VAT.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, tylko zarejestrowany podatnik VAT
ma prawo do wystawiania faktur VAT. Przed dokonaniem rejestracji podatnik może wprawdzie wykonywać czynności opodatkowane, ale nie ma prawa
do ich dokumentowania w formie faktury VAT.

4. Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Zgodnie z Ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych osoby fizyczne, które
na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Zgłoszenia pracownika i współpracowników do ubezpieczenia należy dokonać
w terminie 7 dni, od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia.
Zgłoszenia dokonuje się  we właściwej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczenia Społecznego ze względu na siedzibę – miejsce  prowadzenia działalności gospodarczej.

W celu dokonania zgłoszenia należy pobrać w oddziale ZUS formularze: ZUS ZUA - Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA - Zgłoszenie płatnika składek –osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz informacjami zamieszczonymi na formularzu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Kwota ta zmienia się co kwartał.
Do ZUS-u opłacamy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe (opcjonalnie), wypadkowe oraz zdrowotne. Ich wysokość stanowi procent  zadeklarowanego dochodu.

Rozliczenia składek dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA lub ZUS - RSA.

Termin: deklaracje należy przesyłać do 10 dnia następnego miesiąca (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki), jeżeli płatnik rozlicza oraz opłaca składki od co najwyżej 10 osób. W pozostałych przypadkach deklaracje przesyła się do 15 dnia następnego miesiąca.

W przypadku opóźnienia w płatności składek należność zostanie powiększona
o odsetki.

Każdy ubezpieczony ma obowiązek zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym.

Potrzebne dokumenty : REGON, nr wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, nr rachunku bankowego przedsiębiorstwa, NIP (wszystkich zgłoszonych do ubezpieczenia), rodzaj dokumentów tożsamości (np. dowód osobisty) i ich numery i serie.

5. Wykonanie pieczątki

Wprawdzie obowiązek posiadania pieczątki nie wynika z żadnych przepisów prawa, jednak wykonanie pieczątki może się okazać niezbędne w trakcie załatwiania formalności, związanych z założeniem własnej firmy.

Wszelkie dotychczas omówione etapy postępowań rejestracyjnych mogą być dokonane bez korzystania z pieczątki. Natomiast w praktyce banków, związanej
z założeniem przez firmę rachunku bankowego, brak pieczątki może okazać się przeszkodą nie do pokonania.

Zakłady wykonujące pieczątki są liczne i nie domagają się z reguły przedstawienia dokumentów potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce.

Pieczęć powinna zawierać następujące informacje: pełną nazwę firmy, imię
i nazwisko , adres oraz numer REGON.

6. Założenie rachunku bankowego

Założenie rachunku bankowego jest dla wielu przedsiębiorców obowiązkowe.
Są oni zobowiązani do bezgotówkowego obrotu na mocy Prawa działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorców, którzy nie są zobowiązani
do prowadzenia rozliczeń za pośrednictwem banku, to założenie rachunku bankowego znacznie ułatwia prowadzenie działalności.

Założenie rachunku bankowego oznacza konieczność podpisania umowy
z bankiem. Bank żąda z reguły przedstawienia oryginałów oraz sporządzenia kopii wszelkich możliwych dokumentów uzyskanych w trakcie rejestracji firmy 
( zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON oraz numeru NIP).

Przed założeniem konta bankowego należy porównać oferty kilku banków, ponieważ są one bardzo zróżnicowane oraz często się zmieniają.

UWAGA:  Nie otrzymamy NIP-u bez założenia rachunku bankowego,
a rachunku bez nadania NIP-u. Można złożyć w banku zobowiązanie
o dostarczeniu NIP w późniejszym terminie.

7. Pozostałe obowiązki przedsiębiorcy

Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia na piśmie , w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego  inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz
o przewidywanej liczbie pracowników. Zobowiązany jest także do złożenia pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności.

Zagadnienia związane z zatrudnianiem pracowników uregulowane
są w przepisach prawa pracy. Przedsiębiorca może zatrudniać pracowników
w nieograniczonej liczbie. Swoboda zatrudniania nie dotyczy jednak zatrudniania cudzoziemców. Z przepisów prawa pracy wynika szereg obowiązków przedsiębiorcy (zwanego Pracodawcą).

Niektóre branże działalności gospodarczej wymagają odbioru siedziby  przez sanepid. Wniosek musi zawierać inwentaryzację wraz z opisem technologicznym, plan architektoniczny pomieszczenia oraz jego dane. Po rozpatrzeniu wniosku przez sanepid następuje odbiór lokalu i wydanie decyzji. 

Bardziej wyspecjalizowane rodzaje działalności gospodarczej wymagają uzyskania zezwoleń lub koncesji.

Prawo działalności gospodarczej określa jaki rodzaj działalności podlega obowiązkowi uzyskania koncesji. Koncesja wydawana jest na czas oznaczony nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

Zezwolenia wydają właściwe organy, po stwierdzeniu, że spełnione zostały wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie objętej obowiązkiem uzyskania zezwolenia. Zezwolenia wydaje się na czas nieoznaczony. Wydanie zezwolenia na czas oznaczony może mieć miejsce: na wniosek przedsiębiorcy lub jeżeli przepisy odrębne tak stanowią.

Za wydanie zezwolenia, pozwoleń czy koncesji pobierana jest opłata skarbowa
w wysokości określonej w ustawie o opłacie skarbowej, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

PROCEDURY REJESTRACYJNE

1. Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Kiedy już podejmiemy decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej musimy powiadomić o tym odpowiedni organ ewidencyjny, dokonujący tzw. wpisu
do ewidencji działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 7 Prawa działalności gospodarczej Ewidencję Działalności Gospodarczej prowadzą obecnie wszystkie gminy w Polsce. W Urzędzie Miasta lub Gminy rejestrują działalność osoby fizyczne i wspólnicy spółek cywilnych (pozostałe rodzaje spółek, tj. jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo - akcyjna, spółka z o.o., oraz spółka akcyjna, rejestrowane są w sądzie gospodarczym).

Uzyskanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej jest pierwszym krokiem na drodze dopełnienia wszelkich formalności związanych
z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa. Wybór terminu zgłoszenia zależy
od samego zainteresowanego. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

W celu dokonania zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca  (lub jego pełnomocnik) powinien się osobiście udać do urzędu,
na którego obszarze ma być prowadzona działalność.

Wniosek o wpis do ewidencji zawiera:

-          podstawowe dane, tj.: PESEL, adres zamieszkania (zameldowania),
imię i nazwisko,

-          nazwę przedsiębiorstwa, które będzie prowadzone,

-          przedmiot wykonywanej działalności,

-          miejsce prowadzenia działalności (adres),

-          datę rozpoczęcia działalności gospodarczej .

Wniosek o wpis do działalności gospodarczej podlega opłacie.

Urząd ma obowiązek rozpatrzenia wniosku oraz doręczenia zaświadczenia
o wpisie w ciągu 14 dni.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty.

2. Nadanie numeru identyfikacyjnego REGON

Kolejnym etapem związanym z podjętą  działalnością gospodarczą jest  uzyskanie numeru REGON , czyli numeru identyfikacyjnego Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej.

W celu uzyskania numeru REGON przedsiębiorca powinien osobiście lub przez pełnomocnika, zgłosić się do Urzędu Statystycznego właściwego z uwagi na miejsce prowadzenia działalności.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek
w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym
w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają siedzibę.

Podmioty posiadające numer REGON są zobowiązane do posługiwania się zaświadczeniem w kontaktach urzędowych i związanych z obrotem gospodarczym, podawania numeru identyfikacyjnego na swoich pieczęciach firmowych oraz  drukach urzędowych.

Wszelkie zaistniałe zmiany w zakresie cech objętych rejestrem należy zgłaszać
w Urzędzie Statystycznym w terminie 2 tygodni od momentu zmiany.

Wniosek składa się w terminie 14 dni od daty otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Formularz wniosek o wydanie numeru REGON (druk RG-1) zawiera następujące informacje:

-          imię i nazwisko, PESEL,

-          nazwę i adres firmy,

-          formę prawną i formę własności,

-          rodzaj wykonywanej działalności,

-          datę powstania, rozpoczęcia działalności,

-          datę wpisu do rejestru ewidencyjnego,

-          numer rejestru.

Zaświadczenia potwierdzające rejestrację i REGON wydawane są nieodpłatnie
i z reguły na poczekaniu.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, ksero wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz oryginał do wglądu.

UWAGA: Zaświadczenie o nadaniu numeru REGON musisz uzyskać zanim zaczniesz się starać o nadanie Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). 

3. Numer Identyfikacji Podatkowej – NIP

W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zgłosić ten fakt
w Urzędzie Skarbowym, w celu rejestracji i otrzymania numeru identyfikacji podatkowej - NIP.  Urząd nadaje NIP jednorazowo, niezależnie od rodzajów prowadzonej działalności, liczby prowadzonych firm, czy rodzaju odprowadzanych podatków.

Do zgłoszenia o nadanie NIP- u dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ma zastosowanie formularz NIP- 1, do którego należy dołączyć :

-          wypis z ewidencji działalności gospodarczej,

-          REGON,

-          umowę rachunku bankowego.

Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania
na obszarze działania innego Urzędu Skarbowego niż ten na którego obszarze prowadzona jest działalność gospodarcza, musi on złożyć formularz w obu urzędach. W Urzędzie Skarbowym właściwym wg. miejsca zamieszkania będzie rozliczał się z podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w Urzędzie Skarbowym miejsca prowadzenia działalności będzie rozliczał podatek
od towarów i usług (VAT).

W Urzędzie Skarbowym osoba prowadząca działalność gospodarczą
ma obowiązek poinformowania o formie opodatkowania podatkiem dochodowym oraz o sposobie prowadzenia ewidencji podatkowej.
Podatek może być płacony w formie: karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, rozliczenia na zasadach ogólnych, księgi przychodów 
i rozchodów.

Dwie pierwsze możliwości przeznaczone są dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w branżach określonych przez ustawę.

Najmniej skomplikowaną formą opodatkowania jest Karta podatkowa, którą mogą stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce.

Karta podatkowa jest tą formą rozliczania się z Urzędem Skarbowym, która polega na tym, że niezależnie od osiąganego dochodu każdego miesiąca odprowadzana jest ta sama kwota, której wysokość ustalana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik opodatkowany w ten sposób nie jest zobowiązany
do prowadzenia żadnych ksiąg, nie składa zeznań podatkowych ani deklaracji wysokości uzyskanego dochodu. Z drugiej jednak strony nie może korzystać
z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Aby móc korzystać z tej formy opodatkowania należy przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek we właściwym
ze względu na miejsce prowadzenia działalności Urzędzie Skarbowym
o opodatkowanie w formie – PIT – 16.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to druga (obok karty podatkowej) ryczałtowa forma opodatkowania działalności gospodarczej.
Podatek w formie ryczałtu płacimy od uzyskanego przychodu (według stawek uzależnionych od rodzaju prowadzonej działalności), dlatego wybierając tę formę opodatkowania konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów
(z wyróżnieniem wszystkich wpływów ze sprzedaży towarów i usług).
Nie musimy natomiast ewidencjonować poniesionych kosztów działalności, ponieważ nie są one uwzględniane przy obliczaniu podatku.
Chcąc rozliczać się w formie ryczałtu należy złożyć w Urzędzie Skarbowym pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Niestety nie wszyscy mogą korzystać z rozliczenia w formie ryczałtu.

Ten rodzaj opodatkowania nie przysługuje m.in.:

- osobom prowadzącym aptekę, lombard lub kantor,
- wytwarzającym wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym,
- osobom wykonującym wolne zawody

Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych z dochodami z tytułu umowy o pracę.

Osoby,  które nie wskażą innej formy opodatkowania mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tą formą opodatkowania wiąże się największa ilość obowiązków.

Zaletą jest możliwość odliczenia wszelkich kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (jeśli da się ustalić choćby pośredni związek wydatków z zamiarem uzyskania przychodu). Podatnik ma jednak możliwość zrezygnowania z takiej formy opodatkowania i wybrać inną.

W Urzędzie Skarbowym należy także podjąć decyzję związaną z płaceniem podatku VAT. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą odprowadzać podatek od towarów i usług – formularz VAT – R, ale również mogą skorzystać
ze zwolnienia od tego podatku – formularz VAT – 6 .

Brak zgłoszenia rejestracyjnego powoduje, że podmiot staje się automatycznie płatnikiem VAT. 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, tylko zarejestrowany podatnik VAT
ma prawo do wystawiania faktur VAT. Przed dokonaniem rejestracji podatnik może wprawdzie wykonywać czynności opodatkowane, ale nie ma prawa
do ich dokumentowania w formie faktury VAT.

4. Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Zgłoszenia pracownika i współpracowników do ubezpieczenia należy dokonać
w terminie 7 dni, od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia.
Zgłoszenia dokonuje się  we właściwej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczenia Społecznego ze względu na siedzibę – miejsce  prowadzenia działalności gospodarczej.

W celu dokonania zgłoszenia należy pobrać w oddziale ZUS formularze: ZUS ZUA - Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA - Zgłoszenie płatnika składek –osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz informacjami zamieszczonymi na formularzu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Kwota ta zmienia się co kwartał.
Do ZUS-u opłacamy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe (opcjonalnie), wypadkowe oraz zdrowotne. Ich wysokość stanowi procent  zadeklarowanego dochodu.

Rozliczenia składek dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA lub ZUS - RSA.

Termin: deklaracje należy przesyłać do 10 dnia następnego miesiąca (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki), jeżeli płatnik rozlicza oraz opłaca składki od co najwyżej 10 osób. W pozostałych przypadkach deklaracje przesyła się do 15 dnia następnego miesiąca.

W przypadku opóźnienia w płatności składek należność zostanie powiększona
o odsetki.

Każdy ubezpieczony ma obowiązek zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym.

Potrzebne dokumenty : REGON, nr wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, nr rachunku bankowego przedsiębiorstwa, NIP (wszystkich zgłoszonych do ubezpieczenia), rodzaj dokumentów tożsamości (np. dowód osobisty) i ich numery i serie.

5. Wykonanie pieczątki

Wprawdzie obowiązek posiadania pieczątki nie wynika z żadnych przepisów prawa, jednak wykonanie pieczątki może się okazać niezbędne w trakcie załatwiania formalności, związanych z założeniem własnej firmy.

Wszelkie dotychczas omówione etapy postępowań rejestracyjnych mogą być dokonane bez korzystania z pieczątki. Natomiast w praktyce banków, związanej
z założeniem przez firmę rachunku bankowego, brak pieczątki może okazać się przeszkodą nie do pokonania.

Zakłady wykonujące pieczątki są liczne i nie domagają się z reguły przedstawienia dokumentów potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce.

Pieczęć powinna zawierać następujące informacje: pełną nazwę firmy, imię
i nazwisko , adres oraz numer REGON.

6. Założenie rachunku bankowego

Założenie rachunku bankowego jest dla wielu przedsiębiorców obowiązkowe.
Są oni zobowiązani do bezgotówkowego obrotu na mocy Prawa działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorców, którzy nie są zobowiązani
do prowadzenia rozliczeń za pośrednictwem banku, to założenie rachunku bankowego znacznie ułatwia prowadzenie działalności.

Założenie rachunku bankowego oznacza konieczność podpisania umowy
z bankiem. Bank żąda z reguły przedstawienia oryginałów oraz sporządzenia kopii wszelkich możliwych dokumentów uzyskanych w trakcie rejestracji firmy 
( zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON oraz numeru NIP).

Przed założeniem konta bankowego należy porównać oferty kilku banków, ponieważ są one bardzo zróżnicowane oraz często się zmieniają.

a rachunku bez nadania NIP-u. Można złożyć w banku zobowiązanie
o dostarczeniu NIP w późniejszym terminie.

Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia na piśmie , w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego  inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz
o przewidywanej liczbie pracowników. Zobowiązany jest także do złożenia pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności.

Zagadnienia związane z zatrudnianiem pracowników uregulowane
są w przepisach prawa pracy. Przedsiębiorca może zatrudniać pracowników
w nieograniczonej liczbie. Swoboda zatrudniania nie dotyczy jednak zatrudniania cudzoziemców. Z przepisów prawa pracy wynika szereg obowiązków przedsiębiorcy (zwanego Pracodawcą).

Bardziej wyspecjalizowane rodzaje działalności gospodarczej wymagają uzyskania zezwoleń lub koncesji.

Prawo działalności gospodarczej określa jaki rodzaj działalności podlega obowiązkowi uzyskania koncesji. Koncesja wydawana jest na czas oznaczony nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

Zezwolenia wydają właściwe organy, po stwierdzeniu, że spełnione zostały wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie objętej obowiązkiem uzyskania zezwolenia. Zezwolenia wydaje się na czas nieoznaczony. Wydanie zezwolenia na czas oznaczony może mieć miejsce: na wniosek przedsiębiorcy lub jeżeli przepisy odrębne tak stanowią.

Za wydanie zezwolenia, pozwoleń czy koncesji pobierana jest opłata skarbowa
w wysokości określonej w ustawie o opłacie skarbowej, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

PROCEDURY REJESTRACYJNE

1. Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Kiedy już podejmiemy decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej musimy powiadomić o tym odpowiedni organ ewidencyjny, dokonujący tzw. wpisu
do ewidencji działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 7 Prawa działalności gospodarczej Ewidencję Działalności Gospodarczej prowadzą obecnie wszystkie gminy w Polsce. W Urzędzie Miasta lub Gminy rejestrują działalność osoby fizyczne i wspólnicy spółek cywilnych (pozostałe rodzaje spółek, tj. jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo - akcyjna, spółka z o.o., oraz spółka akcyjna, rejestrowane są w sądzie gospodarczym).

Uzyskanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej jest pierwszym krokiem na drodze dopełnienia wszelkich formalności związanych
z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa. Wybór terminu zgłoszenia zależy
od samego zainteresowanego. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

W celu dokonania zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca  (lub jego pełnomocnik) powinien się osobiście udać do urzędu,
na którego obszarze ma być prowadzona działalność.

Wniosek o wpis do ewidencji zawiera:

-          podstawowe dane, tj.: PESEL, adres zamieszkania (zameldowania),
imię i nazwisko,

-          nazwę przedsiębiorstwa, które będzie prowadzone,

-          przedmiot wykonywanej działalności,

-          miejsce prowadzenia działalności (adres),

-          datę rozpoczęcia działalności gospodarczej .

Urząd ma obowiązek rozpatrzenia wniosku oraz doręczenia zaświadczenia
o wpisie w ciągu 14 dni.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty.

2. Nadanie numeru identyfikacyjnego REGON

Kolejnym etapem związanym z podjętą  działalnością gospodarczą jest  uzyskanie numeru REGON , czyli numeru identyfikacyjnego Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej.

W celu uzyskania numeru REGON przedsiębiorca powinien osobiście lub przez pełnomocnika, zgłosić się do Urzędu Statystycznego właściwego z uwagi na miejsce prowadzenia działalności.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek
w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym
w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają siedzibę.

Podmioty posiadające numer REGON są zobowiązane do posługiwania się zaświadczeniem w kontaktach urzędowych i związanych z obrotem gospodarczym, podawania numeru identyfikacyjnego na swoich pieczęciach firmowych oraz  drukach urzędowych.

Wszelkie zaistniałe zmiany w zakresie cech objętych rejestrem należy zgłaszać
w Urzędzie Statystycznym w terminie 2 tygodni od momentu zmiany.

Wniosek składa się w terminie 14 dni od daty otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Formularz wniosek o wydanie numeru REGON (druk RG-1) zawiera następujące informacje:

-          imię i nazwisko, PESEL,

-          nazwę i adres firmy,

-          formę prawną i formę własności,

-          rodzaj wykonywanej działalności,

-          datę powstania, rozpoczęcia działalności,

-          datę wpisu do rejestru ewidencyjnego,

-          numer rejestru.

Zaświadczenia potwierdzające rejestrację i REGON wydawane są nieodpłatnie
i z reguły na poczekaniu.

Potrzebne dokumenty: dowód osobisty, ksero wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz oryginał do wglądu. 

UWAGA: Zaświadczenie o nadaniu numeru REGON musisz uzyskać zanim zaczniesz się starać o nadanie Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP).

3. Numer Identyfikacji Podatkowej – NIP

W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zgłosić ten fakt
w Urzędzie Skarbowym, w celu rejestracji i otrzymania numeru identyfikacji podatkowej - NIP.  Urząd nadaje NIP jednorazowo, niezależnie od rodzajów prowadzonej działalności, liczby prowadzonych firm, czy rodzaju odprowadzanych podatków.

Do zgłoszenia o nadanie NIP- u dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ma zastosowanie formularz NIP- 1, do którego należy dołączyć :

-          wypis z ewidencji działalności gospodarczej,

-          REGON,

-          umowę rachunku bankowego.

Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania
na obszarze działania innego Urzędu Skarbowego niż ten na którego obszarze prowadzona jest działalność gospodarcza, musi on złożyć formularz w obu urzędach. W Urzędzie Skarbowym właściwym wg. miejsca zamieszkania będzie rozliczał się z podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w Urzędzie Skarbowym miejsca prowadzenia działalności będzie rozliczał podatek
od towarów i usług (VAT).

W Urzędzie Skarbowym osoba prowadząca działalność gospodarczą
ma obowiązek poinformowania o formie opodatkowania podatkiem dochodowym oraz o sposobie prowadzenia ewidencji podatkowej.
Podatek może być płacony w formie: karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, rozliczenia na zasadach ogólnych, księgi przychodów 
i rozchodów.

Dwie pierwsze możliwości przeznaczone są dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w branżach określonych przez ustawę.

Najmniej skomplikowaną formą opodatkowania jest Karta podatkowa, którą mogą stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce.

Karta podatkowa jest tą formą rozliczania się z Urzędem Skarbowym, która polega na tym, że niezależnie od osiąganego dochodu każdego miesiąca odprowadzana jest ta sama kwota, której wysokość ustalana jest na każdy rok odrębnie. Podatnik opodatkowany w ten sposób nie jest zobowiązany
do prowadzenia żadnych ksiąg, nie składa zeznań podatkowych ani deklaracji wysokości uzyskanego dochodu. Z drugiej jednak strony nie może korzystać
z różnego rodzaju ulg i odliczeń. Aby móc korzystać z tej formy opodatkowania należy przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek we właściwym
ze względu na miejsce prowadzenia działalności Urzędzie Skarbowym
o opodatkowanie w formie – PIT – 16.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to druga (obok karty podatkowej) ryczałtowa forma opodatkowania działalności gospodarczej.
Podatek w formie ryczałtu płacimy od uzyskanego przychodu (według stawek uzależnionych od rodzaju prowadzonej działalności), dlatego wybierając tę formę opodatkowania konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów
(z wyróżnieniem wszystkich wpływów ze sprzedaży towarów i usług).
Nie musimy natomiast ewidencjonować poniesionych kosztów działalności, ponieważ nie są one uwzględniane przy obliczaniu podatku.
Chcąc rozliczać się w formie ryczałtu należy złożyć w Urzędzie Skarbowym pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Niestety nie wszyscy mogą korzystać z rozliczenia w formie ryczałtu.

Ten rodzaj opodatkowania nie przysługuje m.in.:

- osobom prowadzącym aptekę, lombard lub kantor,
- wytwarzającym wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym,
- osobom wykonującym wolne zawody

Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych z dochodami z tytułu umowy o pracę.

Osoby,  które nie wskażą innej formy opodatkowania mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tą formą opodatkowania wiąże się największa ilość obowiązków.

Zaletą jest możliwość odliczenia wszelkich kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (jeśli da się ustalić choćby pośredni związek wydatków z zamiarem uzyskania przychodu). Podatnik ma jednak możliwość zrezygnowania z takiej formy opodatkowania i wybrać inną.

ze zwolnienia od tego podatku – formularz VAT – 6 .

Brak zgłoszenia rejestracyjnego powoduje, że podmiot staje się automatycznie płatnikiem VAT.

ma prawo do wystawiania faktur VAT. Przed dokonaniem rejestracji podatnik może wprawdzie wykonywać czynności opodatkowane, ale nie ma prawa
do ich dokumentowania w formie faktury VAT.

4. Zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Zgodnie z Ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych osoby fizyczne, które
na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Zgłoszenia pracownika i współpracowników do ubezpieczenia należy dokonać
w terminie 7 dni, od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia.
Zgłoszenia dokonuje się  we właściwej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczenia Społecznego ze względu na siedzibę – miejsce  prowadzenia działalności gospodarczej.

W celu dokonania zgłoszenia należy pobrać w oddziale ZUS formularze: ZUS ZUA - Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA - Zgłoszenie płatnika składek –osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz informacjami zamieszczonymi na formularzu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa jednak niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Kwota ta zmienia się co kwartał.
Do ZUS-u opłacamy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe (opcjonalnie), wypadkowe oraz zdrowotne. Ich wysokość stanowi procent  zadeklarowanego dochodu.

Rozliczenia składek dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA lub ZUS - RSA.

Termin: deklaracje należy przesyłać do 10 dnia następnego miesiąca (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki), jeżeli płatnik rozlicza oraz opłaca składki od co najwyżej 10 osób. W pozostałych przypadkach deklaracje przesyła się do 15 dnia następnego miesiąca.

W przypadku opóźnienia w płatności składek należność zostanie powiększona
o odsetki.

Każdy ubezpieczony ma obowiązek zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym.

Potrzebne dokumenty : REGON, nr wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr, nr rachunku bankowego przedsiębiorstwa, NIP (wszystkich zgłoszonych do ubezpieczenia), rodzaj dokumentów tożsamości (np. dowód osobisty) i ich numery i serie.

5. Wykonanie pieczątki

Wprawdzie obowiązek posiadania pieczątki nie wynika z żadnych przepisów prawa, jednak wykonanie pieczątki może się okazać niezbędne w trakcie załatwiania formalności, związanych z założeniem własnej firmy.

Wszelkie dotychczas omówione etapy postępowań rejestracyjnych mogą być dokonane bez korzystania z pieczątki. Natomiast w praktyce banków, związanej
z założeniem przez firmę rachunku bankowego, brak pieczątki może okazać się przeszkodą nie do pokonania.

Zakłady wykonujące pieczątki są liczne i nie domagają się z reguły przedstawienia dokumentów potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce.

Pieczęć powinna zawierać następujące informacje: pełną nazwę firmy, imię
i nazwisko , adres oraz numer REGON.

6. Założenie rachunku bankowego

Założenie rachunku bankowego jest dla wielu przedsiębiorców obowiązkowe.
Są oni zobowiązani do bezgotówkowego obrotu na mocy Prawa działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorców, którzy nie są zobowiązani
do prowadzenia rozliczeń za pośrednictwem banku, to założenie rachunku bankowego znacznie ułatwia prowadzenie działalności.

z bankiem. Bank żąda z reguły przedstawienia oryginałów oraz sporządzenia kopii wszelkich możliwych dokumentów uzyskanych w trakcie rejestracji firmy 
( zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o nadaniu numeru REGON oraz numeru NIP).

Przed założeniem konta bankowego należy porównać oferty kilku banków, ponieważ są one bardzo zróżnicowane oraz często się zmieniają.

UWAGA:  Nie otrzymamy NIP-u bez założenia rachunku bankowego,
a rachunku bez nadania NIP-u. Można złożyć w banku zobowiązanie
o dostarczeniu NIP w późniejszym terminie.

Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia na piśmie , w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego  inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz
o przewidywanej liczbie pracowników. Zobowiązany jest także do złożenia pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności.

są w przepisach prawa pracy. Przedsiębiorca może zatrudniać pracowników
w nieograniczonej liczbie. Swoboda zatrudniania nie dotyczy jednak zatrudniania cudzoziemców. Z przepisów prawa pracy wynika szereg obowiązków przedsiębiorcy (zwanego Pracodawcą).

Bardziej wyspecjalizowane rodzaje działalności gospodarczej wymagają uzyskania zezwoleń lub koncesji.

Prawo działalności gospodarczej określa jaki rodzaj działalności podlega obowiązkowi uzyskania koncesji. Koncesja wydawana jest na czas oznaczony nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

Zapraszamy naszych Studentów i Absolwentów do korzystania z pomocy Biura Karier!

Znajdziecie tu oferty pracodawców, niezbędne informacje dot. wejścia na rynek pracy oraz będziecie mogli skorzystać ze szkoleń i warsztatów, które dla Was przygotowujemy.

Zachęcamy do korzystania ze stron naszych partnerów, gdzie można znaleźć m.in. aktualnie ogłoszone konkursy, informacje o konferencjach, stażach, praktykach czy projektach.

Pracodawców także uprzejmie zapraszamy do współpracy!

Biuro Karier
dr Paulina Szmielińska-Pietraszek
tel.: + 48 59 84 05 937
biurokarier@apsl.edu.pl
sektor.BR@apsl.edu.pl